Met de campagne #eerlijkdelensocialmedia roept de Federatie Beeldrechten social media platforms op om een eerlijke vergoeding aan professionele beeldmakers te betalen voor het gebruik van hun beeld zonder toestemming.
Deze actie is bedoeld voor fotografen, illustratoren, kunstenaars, ontwerpers: professionals die hun geld verdienen met het creëren van beeld. Het is het werk van deze professionals dat vaak zonder toestemming gedeeld wordt op social media.
Voor alle duidelijkheid… delen mag!
Deze actie gaat om professioneel werk dat zonder toestemming van de maker wordt gedeeld. Het gaat dus niet om het eigen werk dat professionele beeldmakers zelf op deze platforms posten. Het gaat ook niet om de privékiekjes die veel gebruikers posten.
Het gaat wel om een nieuwsfoto of cartoon uit een krant of een afbeelding uit een mooie expositie die je net bezocht hebt. Al die zonder toestemming geüploade beelden zijn lucratief voor het platform, maar niet voor de makers: zij verliezen de controle over hun werk en lopen inkomsten mis. Daarom is het zo dat het platform hier afspraken over moet maken, die vervolgens ook het uploaden door privégebruikers dekken. Het doel van nieuwe wetgeving op dit gebied is dat platforms makers hiervoor gaan compenseren, alleen gebeurt dat nog niet. Vandaar onze oproep: eerlijk delen social media!
Volg ons, hoe kan het ook anders, op onze socials! Daar vind je updates om te delen. We zijn te vinden op Facebook, Instagram en LinkedIn.
Wil je je eigen oproep en/of beeld maken? Ook leuk! Deel het onder de hashtag #eerlijkdelensocialmedia
Download de toolkit met beeld en tekst voor gebruik in nieuwsbrief of op website en socials.
Wil je op deze website laten zien dat je ons ondersteunt? Stuur ons een e-mail met (organisatie)naam en eventueel website en dan voegen we je toe aan deze lijst.
Voor welke manier je ook kiest om de oproep te ondersteunen, zet er #eerlijkdelensocialmedia bij en tag de Federatie Beeldrechten zodat we alle support zien!
Wil je, als het eenmaal zover is, een vergoeding ontvangen voor je werk dat op sociale media wordt gedeeld? Sluit je dan aan bij Pictoright. Dat is de auteursrechtenorganisatie die nu namens een grote groep beeldmakers met platforms onderhandelt over de vergoedingen, en deze straks ook verdeelt. Op hun website vind je het Dossier Platforms met meer informatie.
Voor een bredere collectieve belangenbehartiging op jouw vakgebied verwijzen we je naar een van de beroepsorganisaties, waarbij je je kunt aansluiten om op allerlei manieren gesteund te worden bij de uitoefening van je vak.
De Federatie Beeldrechten zet zich in voor een betere auteursrechtelijke positie van professionele beeldmakers. Een belangrijk onderdeel hiervan is dat beeldmakers in de exploitatie van hun werk kunnen meegroeien met alle technologische ontwikkelingen. Hieronder valt ook de controle over de verspreiding van hun werk op (social media) platforms. Op deze platforms worden dagelijks grote hoeveelheden auteursrechtelijk beschermde afbeeldingen gedeeld. Eerder was er geen wet die hiervoor iets regelde. Zo konden deze platforms jarenlang geld verdienen met onder andere advertentie-inkomsten, terwijl er veel materiaal – van onder andere beeldmakers – online werd gezet zonder toestemming en bijbehorende vergoeding. Dit wordt de ‘value gap’ genoemd.
Om deze ‘gap’ te dichten, is op Europees niveau wetgeving ontwikkeld. Sinds 2021 is in de Auteurswet kort gezegd geregeld dat social media platforms verantwoordelijk zijn voor het materiaal dat binnen hun platforms wordt geplaatst en gedeeld. De platforms moeten daarom ook in gesprek gaan met rechthebbenden van auteursrechtelijk beschermd materiaal om hun best te doen toestemming te krijgen voor het verspreiden van deze content.
Pictoright, de auteursrechtenorganisatie voor beeldmakers, probeert sinds de invoering van deze regelgeving de onderhandelingen aan te gaan, maar nog zonder succes. Daarom willen de organisaties van de Federatie Beeldrechten, hopelijk met jouw steun, de platforms oproepen om hun wettelijke plicht te vervullen en regelingen aan te gaan met Pictoright. Eerlijk delen social media!
De regeling die Pictoright met online platforms wenst aan te gaan is gebaseerd op art. 29c van de Auteurswet, dat zijn basis weer vindt in een Europese richtlijn: art. 17 van de DSM-richtlijn. Het moet gaan om platforms die zijn aan te merken als een ‘OCSSP’: een ‘online content-sharing service provider’ of in het Nederlands: ‘een aanbieder van een online dienst voor het delen van inhoud’. De regeling geldt dus voor platforms als Facebook, Instagram, YouTube, Pinterest, LinkedIn etc.
Als je werk viral gaat en veel gedeeld wordt, kan dat heel positief zijn voor je naamsbekendheid en jouw exposure op het internet: zo komen veel mensen in contact met jouw werk. Maar helaas kun je hiermee niet je rekeningen betalen. Viral gaan en een vergoeding ontvangen voor je werk op social media hoeven elkaar gelukkig niet uit te sluiten. Het mooie is dat dit volgens de wet ook niet noodzakelijkerwijs gratis hóeft te gebeuren en dat de wet (groepen van) rechthebbenden de mogelijkheid biedt over vergoedingsregelingen in gesprek te gaan met platforms. The best of both worlds! Dergelijke regelingen zouden volgens de Federatie Beeldrechten overigens heel redelijk en in verhouding tot andere auteursrechtvergoedingen zijn.
Tegenstanders van deze wettelijke regeling hebben altijd vooral het risico benadrukt dat platforms een zogenaamd uploadfilter zouden gaan toepassen, waarmee zij auteursrechtelijk beschermde content van hun platforms zouden weren. Invoering van deze bepaling zou het einde betekenen van het vrije internet, memes en andere door particulieren gedeelde ‘eigen’ creaties. In onze ogen ligt dit veel genuanceerder. Voor het werk van fotografen, kunstenaars, illustratoren en ontwerpers is filteren in onze ogen niet of nauwelijks nodig. Pictoright is van plan om een brede licentie aan te gaan met de platforms, zodat zij het beeldmateriaal kunnen laten staan, terwijl ze daar wel een redelijke vergoeding voor betalen. Een licentie die Pictoright afspreekt met het platform, dekt vervolgens ook de toestemming aan individuele privégebruikers. Wat ons betreft zal er dus helemaal geen sprake zijn van een uploadfilter, mag je als particulier nog alles delen en wordt er geen werk van professionals verwijderd. Tenzij zij dit in een specifiek geval graag willen: uiteraard blijft het wat ons betreft natuurlijk gewoon mogelijk om gebruik te maken van de notice-and-takedown procedures in onwenselijke gevallen.
Pictoright onderhandelt namens de aangesloten makers over een vergoeding. Als je bij Pictoright bent aangesloten, kun jij daar op den duur waarschijnlijk ook aanspraak op deze vergoedingen maken. Bij collectieve vergoedingen is het vaak zo dat een bedrag wordt afgesproken, dat niet per se direct gekoppeld is aan een specifiek gebruik. Er zal waarschijnlijk op basis van een inschatting een groot bedrag (‘lumpsum’) betaald worden. Pictoright heeft ruime ervaring met het verdelen van dergelijke gelden, waarbij er geen één op één relatie is tussen het gebruik en de vergoeding. Hiertoe zal op den duur een systematiek worden opgesteld die makers van een eerlijke verdeling verzekert.
Deel onze boodschap op social media – ja zeker, dezelfde social media waar we ons met deze campagne op richten! Zo vergroten we samen de druk op de platformen om een eerlijke vergoeding uit te keren.
Deze campagne is een initiatief van Federatie Beeldrechten
en wordt ondersteund door haar leden:
Albert Brunsting Fotografie & Audio-Visuele Producties
Van Willegen Fotografie
Van Willegen Fotografie | architectuur- en interieurfotografie (vanwillegen-fotografie.nl)
Laat hier zien dat je onze oproep steunt: stuur ons een e-mail, dan voegen we je (organisatie)naam toe aan de lijst op deze website.